بررسی اثرات توسعه کشاورزی و بهره برداری از منابع آب زیرزمینی در بیابان زایی منطقه طشک (استان فارس)

Authors

غلامرضا زهتابیان

مطهره اسفندیاری

abstract

بخش وسیعی از کشور ایران را نواحی اقلیمی خشک و نیمه­خشک در بر می­گیرد. در این مناطق به دلیل کمبود بارندگی، کشاورزی متکی به    آب­های زیر­زمینی و آبیاری است. بهره­برداری بیش از حد از منابع آب زیرزمینی و روش­های نادرست آبیاری می­تواند پیامد­های منفی از جمله افت سفره­های زیر زمینی و تخریب کیفی منابع آب و شوری­زایی را به­ دنبال داشته باشد. هدف اصلی این تحقیق تعیین شدت بیابان­زایی ناشی از تخریب منابع آب و کشاورزی، در اراضی منطقه طشک در استان فارس می­باشد. در نمونه­برداری معیارها و شاخص­های مورد بررسی به روش آماری طبقه­بندی تصادفی، در رخساره­های تحت امر کشاورزی استفاده شد. روش امتیاز­دهی و ارزیابی شاخص­های بیابان­زایی در تحقیق حاضر مدل ایرانی imdpa می­باشد، سپس با محاسبه میانگین هندسی امتیازها در محیط نرم­افزاریarc gis  نقشه­های وضعیت فعلی بیابان­زایی مربوط به هر شاخص و معیار تهیه شد. در پایان با تلفیق لایه­ها و نقشه­ها، نقشه نهایی شدت بیابان­زایی و کلاس مربوطه تعیین گردید. نتایج نشان داد که ارزش عددی وضعیت فعلی بیابان­زایی برای کل منطقه بر اساس دو معیار مورد بررسی در حدود 61/2 می­باشد که بر اساس جدول طبقه­بندی شدت بیابان­زایی، شدید برآورد گردید. از میان دو معیارمورد بررسی، معیار آب با متوسط وزنی 92/2 تأثیر بیشتری نسبت به توسعه کشاورزی با میانگین وزنی 4/2 در بیابان­زایی منطقه دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی وضعیت بالفعل بیابان زایی اراضی منطقه آباده طشک (فارس)، با تاکید بر وضعیت کشاورزی، آب و خاک منطقه

بیابان زایی پدیده ای است که در مناطق خشک و نیمه خشک و خشک نیمه مرطوب رخ می دهد و سبب کاهش پتانسیل اراضی می گردد. و در حال حاضر به عنوان یک معظل جدی، گریبانگیر بسیاری از کشورهای جهان از جمله کشورهای در حال توسعه می باشد. در بسیاری از مناطق جهان بویژه مناطق خشک مطالعاتی برای تعیین نرخ تخریب اراضی، وضعیت تخریب و تهیه نقشه بیابانزایی به مرحله اجرا در آمده است. یکی از این مدلها، مدل مدالوس تغییر یاف...

15 صفحه اول

بررسی عوامل مؤثر بر بهره برداری از منابع آب و پایداری آن در شرایط جغرافیایی متفاوت در استان فارس

کمبود آب، یکی از عوامل مهم بازدارنده توسعة کشاورزی و اقتصادی و اجتماعی در اکثر کشورهای در حال توسعه بویژه کشورهای قرار گرفته در کمربند خشک و نیمه خشک جهان است. در این تحقیق سعی بر آن است که با در نظر گرفتن الگوی مصرف آب و با تأکید بر پایداری استفاده از منابع آب در استان فارس به بررسی عوامل مؤثر بر بهره برداری منابع آب پرداخته شود. به دلیل وجود پراکندگی شرایط آب و هوایی و پهناوری استان فارس، به ...

full text

ارزیابی شدت تخریب منابع آب زیرزمینی با استفاده از مدل اصلاحی بیابان زایی IMDPA و GIS در دشت شیراز استان فارس

زمینه و هدف: بسیاری از عرصه های منابع طبیعی و کشاورزی در اثر استفاده بی رویه و عدم مدیریت صحیح آب­های زیرزمینی تبدیل به بیابان گردیده اند. علت بیابان زایی و تخریب سرزمین علاوه بر عوامل طبیعی ناشی از عملکرد نادرست انسان می باشد که پیامد هایی مانند شور شدن و افت سطح آب زیرزمینی را به همراه دارد. در این راستا به منظور برنامه­ریزی مقابله با تخریب منابع آب زیرزمینی، ارزیابی شدت تخری...

full text

بهره برداری تلفیقی از منابع آب سطحی و زیرزمینی در مناطق خشک

یکی از جنبه‌های مدیریت جامع منابع آب، بحث بهره‌برداری تلفیقی از منابع آب سطحی و زیرزمینی است. در این مقاله موضوع بهره‌برداری تلفیقی در مناطق خشکی که فقط دارای منبع آب سطحی انتقالی بوده و فاقد دیگر منابع آب سطحی میباشند، مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور ابتدا آب زیرزمینی منطقه توسط مدل Modflow-Pmwin شبیه سازی شده است. از نتایج حاصل از مدل شبیه‌سازی، در تدوین مدل بهینه‌سازی با الگوریتم ژنت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
خشکبوم

Publisher: دانشگاه یزد

ISSN

volume 1

issue 2 2010

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023